
🦷Medicijnen en mondgezondheid kan dit elkaar bijten?
Leestijd: 5 minutenHet is waarschijnlijk lang niet bij iedereen bekend, maar wist je dat het gebruik van bepaalde medicijnen voor problemen in de mond kan zorgen? Dat klachten, zoals bloedend tandvlees of een droge mond, in een aantal gevallen niet worden veroorzaakt door slecht of te weinig poetsen en flossen? Dat ook medicijngebruik een oorzaak kan zijn? We vertellen in deze blog meer over die medicijnen, die mondgezondheidsproblemen kunnen geven. Ook krijg je een aantal tips om klachten te voorkomen of te verhelpen.

😬Een droge mond
Een droge mond, ook xerostomie genoemd, ontstaat als de speekselklieren niet genoeg speeksel produceren om de mond vochtig te houden. Vaak is de oorzaak een verminderde werking van de speekselklieren. Speeksel is erg belangrijk, als het gaat om het gezond houden van de mond. In speeksel zitten namelijk verschillende eiwitten, als mucine dat water aan suiker bindt, statherine dat tegen schimmels actief is en histatine dat ervoor zorgt dat wondjes in de mond extra snel genezen. Onze speekselklieren produceren gemiddeld een halve liter speeksel per dag.
Er bestaan flink wat medicijnen die kunnen zorgen voor een verminderde werking van de speekselklieren. Dat zijn onder meer vochtafdrijvende medicijnen – diuretica oftewel plastabletten -, maar ook medicijnen die een anticholinerg werking hebben. Deze medicijnen remmen de werking van de neurotransmitter (signaalstofje) acetylcholine. Dit acetylcholine is verantwoordelijk voor het overbrengen van signalen vanuit de hersenen naar zenuwen en spieren. Een signaal dat geremd wordt, is het activeren van de speekselklieren tot het aanmaken van speeksel.
Voorbeelden van medicijnen die een droge mond veroorzaken:
- Bloeddrukverlagers, waaronder enalapril, metoprolol en captopril
- Oogdruppels, als atropine en tropicamide
- Maagzuurremmers, zoals omeprazol
- Antidepressiva
- De NSAID pijnstillers ibuprofen, diclofenac en naproxen
- Medicijnen bij prostaatklachten, met name alfuzosine en tamsulosine
- Anti-Parkinsonmedicijnen, als levodopa, biperideen en carbidopa
- Afvalmedicatie, zoals Ozempic en Saxenda.
Een verminderde speekselproductie en dus een verminderde hoeveelheid aan enzymen in de mond, kan ertoe leiden dat er een schimmelinfectie of een bacteriële infectie ontstaat. Ook kunnen er gaatjes in tanden en kiezen komen (cariës).

Als een droge mond klachten geeft, is het verstandig met de behandelend arts contact op te nemen en te bespreken of er een alternatief medicijn voorhanden is met minder bijwerkingen. Is dit lastig dan kunnen er misschien speekselvervangers in de vorm van een gel of spray, worden voorgeschreven. Een mondwater gebruiken, helpt niet tegen een droge mond.
🩸Bloedend tandvlees
Bloedend tandvlees, als gevolg van medicijngebruik, wordt over het algemeen veroorzaakt door het slikken van statines. Statines zijn medicijnen die worden voorgeschreven bij een verhoogd cholesterol en vaak ook bij hart- en vaatproblemen in het algemeen. Statines verlagen de aanmaak van cholesterol in de lever. Echter verminderen ze ook de aanmaak van het Co-enzym Q10. Q10 is een, van nature, in ons lichaam voorkomende stof, die belangrijk is voor de energieproductie. Een aantal mensen dat statines slikt, ervaart energieverlies en spierpijn en/of spierkramp. Q10 speelt ook een rol bij de bescherming van weefsels in het lichaam. Een langdurig tekort kan dan ook zorgen voor bloedend tandvlees en parodontitis (tandvleesontsteking). Is dit het geval, overleg dan met de (huis)arts of het zinnig is het Q10-tekort aan te vullen met extra voedingsmiddelen die veel Q10 bevatten.
🪥Tips voor een goede mondhygiëne
De volgende tips zijn niet alleen belangrijk bij medicijngebruik, maar voor een goede mondgezondheid in het algemeen.
- Poets minimaal twee keer per dag de tanden met een fluoridetandpasta
- Gebruik één keer per dag een rager om plaque tussen de tanden en kiezen grondig te verwijderen
- Bezoek regelmatig (minimaal twee keer per jaar) een mondhygiënist
- Drink voldoende water
- Drink geen frisdrank.
Tot slot
Als je problemen in de mond ervaart en je gebruikt medicijnen, neem dan contact op met je behandelend arts. Het is belangrijk niet door te lopen met de klachten, omdat dit schadelijk kan zijn voor niet alleen het gebit, maar voor de algehele gezondheid. Wil je weten of het medicijn dat je gebruikt, klachten kan geven in de mond, neem dan contact op met de apotheker.