Alles wat je moet weten over een frozen shoulder

Een frozen shoulder, ook bekend als een bevroren schouder of adhesive capsulitis, is een aandoening die veel voorkomt (bij 2% van de bevolking) en die ernstige pijn en beperkingen in de schouder veroorzaakt. Je herkent een frozen shoulder aan stijfheid en pijn en aan verminderde bewegingsmogelijkheden in het schoudergewricht en soms ook in de bovenarm. Deze aandoening komt het meest voor bij mensen tussen de 40 en 60 jaar oud en vaker bij vrouwen dan bij mannen.

De schouder

Om een frozen shoulder te begrijpen, vertellen we hier eerst iets meer over het schoudergewricht. Dit bestaat uit een schouderkop en een schouderkom. De schouderkop is in verhouding groot ten opzichte van de schouderkom. Die kom is zelfs erg klein en ook nog eens relatief ondiep. Om de kop goed in de kom te houden, wordt de kom omhuld door bindweefsel, dat we het gewrichtskapsel noemen. We bewegen veel met onze armen en schouders en om dit soepel te laten verlopen, wordt het gewricht ‘gesmeerd’ met synovia, een soort vloeistof, dat wordt aangemaakt door het slijmvlies, dat zich binnen in het gewricht bevindt.

Oorzaak van een frozen shoulder

Door een chronische ontsteking in het schouderkapsel, raakt dit verdikt, waardoor de beweeglijkheid minder wordt. Wat de ontsteking veroorzaakt heeft, is in de meeste gevallen niet bekend. Wel weten we dat mensen met suikerziekte of met problemen met de schildklier, vaker last krijgen van een frozen shoulder. Soms ontstaat het nadat de arm langere tijd niet heeft bewogen, bijvoorbeeld na een botbreuk of na een operatie.

De Symptomen van een frozen shoulder

Opvallend is dat een frozen shoulder altijd een drietal fases doorloopt: een fase met vooral pijn, een fase met het steeds stijver worden en een fase waarin de stijfheid langzaam minder wordt.

Fase 1; de pijnfase

Gemiddeld duurt een pijnfase bij een frozen shoulder tussen de twee en de negen maanden.

De pijn:

Zit met name aan de buitenkant van de schouder en kan zeurend of stekend zijn

• Straalt soms door naar de nek en de arm
• Neemt toe in de tijd
• Wordt erger bij bewegen
• Heeft invloed op het slapen, omdat iemand niet goed op de schouder kan liggen.

Fase 2; het stijver worden

Het duurt tussen de vier en de twaalf maanden dat de schouder langzaam stijver wordt.

Symptomen van deze fase zijn:

• Het steeds moeilijker kunnen bewegen van de schouder
• De arm niet meer boven het hoofd kunnen brengen
• De hand niet meer op de rug kunnen krijgen
• Het minder worden van de pijn.

Fase 3; het weer minder stijf worden

Langzaam zal uiteindelijk de schouder weer minder stijf worden. Dit kan tussen de vijf maanden en twee jaar duren. Meestal is er in deze fase nauwelijks tot geen pijn meer.

De behandeling van een frozen shoulder

Een frozen shoulder geneest over het algemeen vanzelf, alhoewel deze periode soms heel lang kan duren; tot zo’n drie jaar. Het advies is om de schouder en de arm zoveel mogelijk, binnen de pijngrens, te bewegen, eventueel onder begeleiding van een fysiotherapeut. En om daarnaast pijnmedicatie in de vorm van ontstekingsremmende medicijnen (ibuprofen, diclofenac of naproxen) te gebruiken. Soms kan de arts een injectie met corticosteroïden in het gewrichtskapsel zetten of tabletten met corticosteroïden voorschrijven. Massage, dry needling, ultrageluid en stroom, helpen niet om een frozen shoulder op te lossen. Ook andere vormen van behandeling worden ontraden, omdat ze vaak de genezing alleen maar vertragen en soms zelf de klachten doen verergeren.

In een enkel geval is een operatie het overwegen waard. Dit kan echter alleen als er geen ontstekingsreactie meer in het gewricht aanwezig is. Tijdens een kijkoperatie maakt de chirurg of orthopeed verklevingen in het schoudergewricht los. Ook kan het kapsel worden losgeknipt, zodat er meer bewegingsruimte ontstaat.

Tot slot

Als je last krijgt van een frozen shoulder, heb je vaak in fase 1 niet het idee dat het om deze aandoening gaat. Ga, als pijnklachten in een schouder langer dan een paar weken aanhouden, naar de huisarts en laat je goed informeren over een eventuele frozen shoulder en de behandelingsmogelijkheden. Heb je vragen over pijnstillers of medicatie in het algemeen? Neem dan contact op met je apotheker.